Czym jest stakowanie kryptowalut?

Często zdarza się tak, że stakowanie to dla wielu osób alternatywa dla górnictwa. Nie ma takiej konieczności, aby posiadać jakiś konkretny sprzęt, bo wystarczy tylko przechowywać swoje środki w konkretnym portfelu kryptowalutowym. Mamy tym samym zapewnione bezpieczeństwo oraz płynne działanie sieci blockchain. 

W rzeczywistości jest to blokowanie kryptowalut po to, by otrzymać nagrody w postaci jednostek danej kryptowaluty. W większości przypadków możemy to bez problemu robić z poziomu naszego wirtualnego portfela. Są również giełdy, które oferują nam taką usługę. W zasadzie tylko od nas samych zależy to, na co się zdecydujemy. Aby dokładnie zrozumieć co to jest stakowanie trzeba zapoznać się z działaniem Proof of Stake (PoS) oraz Delegated Proof of Stake (DPoS).

Czym jest Proof of Stake (PoS)?

Jest to algorytm Proof of Stake (PoS), czyli inaczej mówiąc dowód stawki. Inaczej mówiąc to mechanizm konsensusu, który pozwala blockchainom oszczędzać energię przy jednoczesnym zachowaniu właściwej decentralizacji. Powstał on w celu wyeliminowania luk i problemów obecnych w algorytmie stosowanym w bitcoinie – Proof of Work.

Jeśli jesteśmy górnikiem w sieci bitcoina to rywalizacja toczy się o to kto rozwiąże zagadkę matematyczną. W przypadku, gdy zrobimy to najszybciej dodajemy blok i otrzymamy wynagrodzenie w postaci BTC. Sam problem związany jest z wielością arbitralnych obliczeń i wymaganej do tego energii elektrycznej, której ceny stale rosną - co uważane jest za duży minus.

Warto wiedzieć, że są na to sposoby, aby utrzymać zdecentralizowaną opcję sieci bez ponoszenia wysokich kosztów obliczeniowych w związku z rozwiązywaniem zagadek. Teraz właśnie z pomocą przychodzi Proof of Stake.

Chodzi tutaj o to, że do potwierdzania bloków wykorzystywana jest inwestycja wewnętrzna, czyli inaczej mówiąc własna kryptowaluta zamiast tej zewnętrznej, czyli prądu lub koparki.
Każdy z uczestników ma możliwość blokowania monet. Kolejnym krokiem jest to, że w różnych odstępach czasu protokół w sposób losowy przypisze prawo do zatwierdzenia bloku dla jednego z uczestników. Taka wersja dla górników Internetowych jest znacznie ułatwiona, jeśli chodzi o Bitcoina.

W praktyce wybór oparty jest o prawdopodobieństwo, które jest proporcjonalne do ilości zablokowanych monet przez danego uczestnika. Zatem chodzi tutaj o to, że im więcej monet zostanie zablokowanych przez konkretny węzeł, tym bardziej zwiększa się szansa na to, że właśnie dany podmiot będzie wylosowany jako walidator bloków i jednocześnie zostanie wynagrodzony. Wspomnijmy o tym, że o tym kto zostanie wylosowany nie decyduje to,  kto tworzy dany blok czy w jaki sposób rozwiązuje zagadki. Prawdopodobieństwo wzrasta, gdy większa ilość monet należy do tych osób, które stakują.

Istnieje pogląd, według którego produkcja bloków za pomocą stakingu umożliwia zwiększenie stopnia skalowości blockchainów. Takie zachowanie jest jedną z podstawowych przyczyn dla których planowane są migracje sieci Ethereum z PoW do PoS w zestawie aktualizacji technicznych zwanych łącznie ETH 2.0.

Ponadto jeśli chodzi o PoS to jego znaczną zaletą jest to, że jeśli chcemy atakować sieć blockchain to musimy przygotować się na większe koszty. Jeśli chcemy, aby taki atak był udany musimy posiadać przynajmniej 51% wszystkich istniejących kyrptowalut z danego blockchaina. O łatwości takiego ataku świadczy to ile kosztuje i jaki jest poziom dostępności danej kryptowaluty.

Co to jest Delegated Proof of Stake (DPoS)?

Warto wiedzieć o tym, że wspomniany system posiada także alternatywę stworzoną w 2014 roku przez Daniela Larimera. Nazwa tej metody to właśnie Delegated Proof of Stake (DPoS). Pierwszy raz działanie tej metody zostało przetestowane jako część blockchainu BitShares. Niesetty w bardzo krótkim czasie inne sieci zdecydowały się na przejęcie tego modelu.
Algorytm konsensusu DPoS działa podobnie, jak udziały w prawie handlowym.

Metoda pozwala użytkownikom traktować posiadane monety niczym głosy, których siła jest proporcjonalna do liczby posiadanych monet. Za pomocą tych głosów dokonuje się wyboru delegatów, których zadaniem jest zarządzanie łańcuchem bloków w imieniu swoich wyborców, zapewniając im konsensus oraz bezpieczeństwo. Każdy kto zostaje oddelegowany nazywany może być również jako „poświadczający”. Jak się okazuje wszystko to ma związek z rolą przy generowaniu oraz zatwierdzaniu nowych bloków. Moc każdego kto posiada kryptowaluty uzależniona jest od ilości posiadanych przez nich coinów. Im więcej coinów, tym większa siła przebicia.

Jak się okazuje istnieją systemy głosowania różniące się w zależności od danego projektu. Najczęściej każdy z delegatów przedstawia własną propozycję związaną z rozwojem sieci czy społeczności, a także prosi o głosy interesariuszy.

Nagrody za staking w DPoS rozdzielane są między wybranych delegatów, z kolei oni sami dzielą się nimi proporcjonalnie z danym wyborcami. Zaletą tego systemu jest to, że da się osiągnąć konsensus przy małej liczbie węzłów walidujących. Takie działanie ma wpływ na znaczne zwiększenie wydajności sieci. W wielu przypadkach jednak zagrożenie jest takie, że stosowanie tej metody prowadzi do zmniejszenia stopnia zdecentralizowania, ponieważ skonstruowane jest ono na małej grupie węzłów, które mają na celu sprawdzanie poprawności transakcji. Ponadto warto wiedzieć, że w przypadku, gdy konkretny węzeł nie jest w stanie spełnić swojej roli to szybko zostanie on usunięty i zastąpiony nowym.

Zastosowanie PoS i DPoS w praktyce

Jeden i drugi wspomniany algorytm, czyli Proof of Stake jak (PoS) i Delegated Proof of Stake (DPoS) potrzebują stakingu, aby w ogóle funkcjonować. Chodzi tutaj o zamrożenie odpowiedniej ilości kryptowalut. Jeśli blokujemy większe kwoty to jednocześnie zwiększa się prawdopodobieństwo na to, że zostaniemy wybrani na następnego walidatora w bloku. Dzięki temu można wytworzyć bloki bez konieczności posiadania skomplikowanego i drogiego sprzętu wydobywczego, którym jest na przykład układ ASIC.

Różnica jest taka, że wydobywanie kryptowalut za pomocą układów ASIC jest możliwe tylko po zainwestowaniu dużej ilości pieniędzy w sam sprzęt, a staking potrzebuje tylko bezpośredniej inwestycji w daną kryptowalutę. Staking nie jest walką o kolejne bloki poprzez wykonywanie skomplikowanych obliczeń.

Chodzi tutaj o to, że to walidatory PoS są wybierane w oparciu o liczbę stakowanych monet. ”Stake” to w rzeczywistości przechowywanie monet, które ma zachęcać walidatorów do ingerowania w sieć celem wzmocnienia jej bezpieczeństwa. Chodzi tutaj głównie o zapewnienie płynności środków w sieci dzięki “zamrożeniu” monet. Właśnie, dzięki temu każdy staker otrzymuje swoje wynagrodzenie. Wszystko to jak się okazuje jest bardzo zbliżone i podobne do lokaty w banku, ale w tym przypadku zamrożone środki są w stanie zapewnić nam prawidłowe funkcjonowanie sieci blockchain.

Każdy blockchain PoS ma konkretną walutę stakowania. Istnieją sieci, które stosują system dwóch tokenów polegający na tym, że nagrody są wypłacane za pomocą odrębnego tokenu. Można wskazać, że staking, w najprostszym tłumaczeniu, polega na przechowywaniu środków we wskazanym portfelu przez co daje nam to możliwość wykonywania różnych funkcji sieciowych.
W zamian za to stakerzy otrzymują nagrody, przy czym może to również obejmować dodawanie środków do „staking pool’a”.

Nagrody za stakowanie – jak obliczać?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Dlaczego? Nie jest to jednolita sieć przez co każdy z elementów tak naprawdę ma prawo do korzystania z innych metod. Zależy to od wielu różnych czynników, a część z tych sposobów opiera się na zasadzie „block-block”. Chodzi tutaj o czynniki, które określają np.:

• Ile wynosi łączna suma stakowanych monet w sieci?
• Jaka jest stopa inflacji środków?
• Jaki jest rzeczywisty czas aktywnego stakowania przez walidatora i ile monet stakuje?
• Inne czynniki.

W zależności od danej sieci możemy dostać za staking wynagrodzenie procentowe. Tego rodzaju nagrody trafiają do walidatorów jako rekompensata za inflację. Jest to w rzeczywistości zachęcenie użytkowników sieci do tego, aby zdecydowali się na wydawanie swoich monet, a nie tylko byli skupieni na ich przechowywaniu. Mimo, iż takie działanie może doprowadzić do częstszego używania tych monet jako kryptowaluty, to niewątpliwe, dzięki takiemu zachowaniu, walidatorzy mają możliwość dokonania dokładnych obliczeń w zakresie tego, jakie nagrody są przyznawane za stakowanie.

Warto wiedzieć, że przewidziany jest pewien harmonogram nagród i jest w stanie uwzględniać on szanse na otrzymanie nagrody blokowej. Należy zaznaczyć, że takie nagrody są ciekawą formą dokapitalizowania domowego budżetu. Ponadto jest to informacja publiczna, dzięki temu coś takiego może wpłynąć na dołączenie większej ilości osób do grupy stakujących. Ilość uczestników jednocześnie się zwiększy.

Staking pool – co to takiego?

Istnieją grupy osób, które ze sobą współpracują poprzez łączenie posiadanych monet co jednocześnie znacznie zwiększa szanse na sprawdzenie bloków, a także na otrzymywanie nagród. Oczywiste jest to, że w takim przypadku, jeśli jest wygrana to nagrody podzielone są proporcjonalnie, aby nikt nie był stratny i poszkodowany.

Zarówno wiedza, jak i czas to elementy niezbędne, aby utworzyć, a następnie utrzymać staking pool’a. Staking pool’e są najskuteczniejsze w sieciach, gdzie próg wejścia jest odpowiednio wysoki. Bardzo często pobierane są opłaty od nagród co jest pewnego rodzaju wadą, jednak wszystko to zależy od danej sieci.

Można uzyskać dodatkową elastyczność jednak warto zwrócić uwagę na to, że stawka musi być zablokowana na konkretny czas oraz powinna mieć wyznaczoną datę wycofania. Może być to też rozwiązanie, które ustalone jest w danym protokole. Pamiętajmy o tym, że wyznaczone jest minimalne saldo, a ma to na celu odstraszyć chętnych do złośliwego stakowania.

Często jest tak, że to saldo minimalne nie musi być wysokie, jednak najczęściej wiąże się to z tym, że mamy bardzo krótki czas na dokonanie wypłaty co jest dużą wadą.  Tym samym dołączenie do staking poola zamiast gry „solo” może być bardzo dobrym rozwiązaniem, jeśli jesteśmy nowymi graczami i jednocześnie chcemy działać w grupie poprzez małą ilość coinów.

Cold staking – co to takiego?

Jest to proces w wirtualnym portfelu, który może się odbywać bez dostępu do Internetu. Jest to bardzo podobna procedura jak ”cold wallet”. Istnieje możliwość przeprowadzenia  procesu stakingu przy pomocy portfela sprzętowego. Ciekawostką jest fakt, że istnieje możliwość uzyskania tego efektu przy wykorzystaniu portfela air gap.

Tego typu sieci umożliwiają przechowywanie naszych funduszy w trybie offline i jest to całkowicie bezpieczne z tym, że musimy być użytkownikiem, który działa tylko i wyłącznie w trybie cold staking. Jeżeli interesariusz wytransferuje swoje monety z portfela, to automatycznie zrzeka się nagrody. Warto wiedzieć o tym, że cold staking to metoda korzystna przede wszystkim dla dużych i doświadczonych graczy. Chodzi tutaj o takich, którzy również wspierają samą sieć, a nie tylko dbają o bezpieczeństwo swoich funduszy.

Które z kryptowalut można stakować?

Na ten moment w zasadzie połowa kryptowalut oparta jest na algorytmie PoS. Najpopularniejsze z nich to:

• STELLAR,
• KABBERRY,
• LISK,
• PIVX,
• TRON,
• NANO,
• QTUM,
• CARDANO.

Wracając teraz do algorytmu DPoS stworzonego przez Daniela Larimera to główne kryptowaluty, które są oparte o tą technologię to:

• ARK,
• LISK,
• BITSHARES,
• STEEM,

Różnorodność opcji wykorzystania kryptowalut oraz technologii blockchain dowodzi, że kryptowaluty posiadają duży potencjał przez co mogą w zasadzie stać się trwałym i przede wszystkim stabilnym źródłem zarobku dla wielu osób. Na ten moment nie ma jednak precyzyjnych regulacji prawnych, jeśli chodzi o kryptowaluty przez co mało osób z nich korzysta, ponieważ nie posiadając wiedzy z tego tematu - wyrażają obawy o swoje środki.

Nie zmienia to faktu, że oprócz tradycyjnego handlu kryptowalutami, kopaniu kryptowalut staking może być ciekawym rozwiązaniem dla czerpania korzyści majątkowych z nowych technologii.